Er zijn nog geen officiële cijfers beschikbaar over het aardappelareaal (consumptie/pootgoed/zetmeel), maar de stijging van het areaal consumptieaardappelen (verwerking + versmarkt) in de NEPG-zone wordt voorlopig geschat op 5%. Dit komt ongeveer overeen met 25.000 ha. In de komende weken zal duidelijk worden of deze schatting moet worden bijgesteld.

De totale productie zal uiteindelijk ook afhangen van de gerealiseerde opbrengst per hectare. Ondanks wat regen in de afgelopen dagen blijft de droogte een groot probleem. De groei werd vertraagd en ook na-opkomstbehandelingen met herbiciden kunnen een impact hebben op de uiteindelijke opbrengst.

De NEPG (verenigde Noord-Europese aardappeltelers) herinnert telers er opnieuw aan, dat ze voorzichtig moeten zijn met de teelt van aardappelen. Winstgevende alternatieven zijn schaars en de verwerkende industrie lijkt verder uit te breiden (de meeste verwerkers hebben plannen voor uitbreiding). Hierdoor worden telers aangemoedigd om sterk uit te breiden in aardappelen. Zij kunnen deze tendens in zekere mate volgen, maar mogen niet voorlopen op de feiten.

Waarom zijn de aardappelprijzen de afgelopen maanden zo drastisch gedaald??

De scherpe daling van de prijzen (van €30/100 kg eind februari tot €7,50/100 kg nu) is het gevolg van meerdere factoren die zich min of meer tegelijkertijd hebben ontwikkeld. 

• De export van diepgevroren friet en andere aardappelproducten begon vorig jaar te vertragen. De verkoop op de wereldmarkt is immers achteruitgegaan. Het verkoopvolume van de NEPG-zone (BE, DE, FR en NL) daalde tussen 2023 en 2024 met 1,8% (bron: Eurostat). Dit is een historische daling, de Covid-crisis buiten beschouwing gelaten. De gemiddelde verkoopprijs was tussen 2021 en 2023 met 64% was gestegen. Deze stagneerde in 2024 en neigt zelfs naar een daling in 2025. De concurrentie van de Aziatische markten is reëel: China en India hebben hun export in 5 jaar tijd vertienvoudigd.
• Niet alleen onze productiekosten (teelt en bewaring) werden steeds hoger. Ook de prijzen voor diepgevroren Europese friet stegen en lagen hoger dan die in Canada, China, India of andere nieuwkomers in de verwerkende wereld.
• De nieuwe taxen en tarieven die de Amerikaanse president heeft ingevoerd, hebben de Europese export van verwerkte producten vertraagd of stopgezet. Deze economische onzekerheid heeft ook de Amerikaanse dollar verzwakt en Europese producten duurder gemaakt.
• De afgelopen jaren hebben waren er weinig andere teelten zo rendabel als de aardappelen. De hoge prijzen op de vrije markt in het voorjaar van 2023 en 2024 (met impact op slechts 5% van de oogst), deden de landbouwers geloven dat de lage prijzen zich niet zouden herhalen ...
• Er werden in de verwerking ernstige fouten gemaakt met een deel van de oogst van 2024. Dit resulteerde in friet van slechte kwaliteit en een slechte verkoop.
• Door het historisch vroege plantseizoen realiseerde de sector zich dat de restanten van de productie van 2024 op de markt zouden drukken.
• De beperkte regen van april, mei en begin juni, namen tijdelijk het schrikbeeld van een ernstige droogte weg en zorgden er in de meeste regio's voor dat de aardappelen zich snel konden ontwikkelen. Hierdoor konden de prijzen niet  stabiliseren of stijgen.
• De droogte en het warme weer hebben ervoor gezorgd dat aardappelen goed hebben kunnen wortelen, waardoor ze mogelijk beter bestand zijn tegen periodes van vertraagde groei.

Wereldmarkt

Europese producenten werken steeds meer in een geglobaliseerde wereldmarkt. De concurrentie is hevig en de markt kwetsbaar. Er zijn steeds meer spelers in verschillende delen van de wereld. De markt voor verwerkte producten (voornamelijk friet) groeit nog steeds, maar de concurrentie van andere wereldwijde spelers wordt steeds belangrijker. Samenwerking tussen de verschillende schakels in de aardappelketen is essentieel als we onze concurrentiepositie willen verbeteren.

De productiekosten van de Europese aardappeltelers zijn de afgelopen jaren gestaag gestegen. De Europese prijzen voor diepgevroren aardappelproducten zijn hoger dan de Canadese prijzen en zelfs hoger dan de Chinese of Indiase prijzen, voornamelijk vanwege de hogere energie- en vrachtkosten. Egyptische, Indiase of Chinese frietfabrieken kunnen goedkoper exporteren naar hun buurlanden dan de Europese verwerkers.

Europese aardappeltelers hebben niet alleen te maken met hogere productiekosten, maar ook met strengere regelgeving en tal van uitdagingen op vlak van milieu (gewasbescherming, bemesting, watergebruik, CO2, ...). De klimaatverandering laat zich ook meer en sneller voelen op het Europese continent dan in andere delen van de wereld. ). Ook bodemgerelateerde problemen (nematoden, ritnaalden, knolcyperus...) en opkomende ziekten (bv. Stolbur) maken het technisch moeilijker en financieel riskanter om aardappelen te telen.

Overschat

Telers hebben mogelijk de winstgevendheid van de aardappelteelt op lange termijn overschat. Zij moeten zich bewust zijn van de druk op de teelt en de noodzaak om een goede balans te vinden. Zo niet zal de overheid ingrijpen met nieuwe wetgeving (langere rotatie, teeltverbod in bepaalde risicogebieden,...) en strengere wetgeving (gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, bemesting, water, erosie,...)

Bron:

Persbericht NEPG, Gembloux, 6 juni 2025.