In 2023 lag op het PCG een rassenproef gember aan in tunnel. Door de hoge temperatuur en lichtintensiteit kende de jonge aanplant een moeizame start. Hoewel de gemberplanten zich nadien herstelden, was er toch heel wat uitval. Dit leidde tot duidelijke verschillen.

Gevoeligheid voor voorjaar afhankelijk van ras en plantmateriaal

In de rassenproef evalueerden we drie rassen op hun geschiktheid voor teelt in onverwarmde tunnel in Vlaanderen. Omdat het moeilijk is te achterhalen welke rassen dit exact zijn, benoemen we ze volgens de herkomst van de planten, namelijk China, Peru en Italië. Daarnaast vergeleken we bij het ras Italië ook verschillende types plantmateriaal: rechtstreeks geplante rhizomen (zonder voorkieming), voorgekiemde rhizomen en aangekochte planten. Uit eerder onderzoek op PCG bleek immers dat een voorkiemingsstap de uitval sterk kon reduceren in de verwarmde serreteelt van kurkuma, die net als gember wordt vermeerderd via de ondergrondse wortelstokken of rhizomen.

Voornamelijk de rassen China (69% uitval) en Peru (23% uitval) lijken hard te hebben geleden onder de moeizame start. Bij het ras Italië leek er nog meer energie voor hergroei in de rhizomen te zitten en was er slechts 14% uitval. Ook het type plantmateriaal lijkt een invloed te hebben op de gevoeligheid van de jonge aanplant voor de hoge temperatuur en lichtintensiteit in de tunnel. De uitval was beperkt bij de aangekochte planten (0,8% uitval) en de rechtstreeks geplante rhizomen (2,3% uitval). Bij de voorgekiemde rhizomen viel echter 14% uit. Vermoedelijk werd dit veroorzaakt doordat de aangekochte planten al een sterker wortelgestel hadden gevormd voor plant. De rechtstreeks geplante rhizomen hadden op het moment waarop heel veel uitval te zien was nog geen bovengrondse rhizomen gevormd. Dit in tegenstelling tot de voorgekiemde rhizomen die toen volop in hun eerste scheutvorming zaten en dus extra kwetsbaar waren.

Uitval leidt tot verschillen in opbrengst

Ook in de opbrengstgegevens waren duidelijke verschillen tussen de rassen te zien. De opbrengst per m² lag voor het ras China beduidend lager dan bij de andere rassen. Dat dit hoofdzakelijk werd veroorzaakt door de sterke uitval wordt duidelijk als we kijken naar de opbrengst per plant: hier zijn geen significante verschillen te zien. De opbrengst per plant lijkt wel iets hoger te liggen bij het ras Italië.

Eind juni, nadat de hergroei helemaal op gang was gekomen, was er al een duidelijk verschil in groei tussen de verschillende types plantmateriaal te zien. De aangekochte planten beschikten na 8 weken teelt over gemiddeld vier stengels per plant. De planten die als rhizoom geplant waren, al dan niet voorgekiemd, hadden op dat moment nog maar één stengel per plant. Dit verschil in stengels bleef gedurende de hele teelt aanwezig. Bij oogst hadden de aangekochte planten dan ook gemiddeld 36,3 stengels per plant. Dat was duidelijk meer dan het aantal stengels per plant bij de voorgekiemde rhizomen en de rechtstreeks geplante rhizomen (respectievelijk 20,3 en 15,3 stengels per plant). Behalve de sterkere gewasontwikkeling lag ook de opbrengst per m² hoger bij de aangekochte planten met 4,5 kg/m², al was dit niet significant. Bij de voorgekiemde rhizomen was dit 2,9 kg/m² en bij de rechtstreeks geplante rhizomen 3,4 kg/m².

Op basis van deze proef lijken de aangekochte planten van het ras Italië het meest geschikt voor een tunnelteelt in Vlaanderen in het teeltseizoen 2023, doordat ze een hogere veerkracht voor de hoge temperatuur en lichtintensiteit tijdens het voorjaar toonden. Klimaatdoeken zouden kunnen helpen om dergelijke harde klimaatcondities in het voorjaar te milderen.