In open lucht kunnen houtvlinders weldra waargenomen worden. Schade van de wilgenhoutvlinders komt vooral voor op oudere bomen in particuliere tuinen en in het landschap. Ook jongere bomen kunnen schade ondervinden maar dan voornamelijk bomen die verzwakt zijn, zoals bomen in wegbermen met maai- en bastschade. Bij jonge bomen in opkweek (boomkwekerij) wordt maar zeer beperkte schade waargenomen.

Waardplanten

Alnus, Populus, Salix en Tilia

Beschrijving

De wilgenhoutvlinder is een stevige vlinder met een opvallend geringd achterlijf en zilverachtig grijsbruine voorvleugels waarop dwarse fijne donkerbruine en witte onregelmatige strepen en markeringen terug te vinden zijn. De vlinders zijn ca. 45 mm lang.

Eiafleg en ontluiking van de eerste rupsen zal na het verschijnen van de vlinder plaatsvinden. Jonge rupsen van de wilgenhoutvlinder zijn roze van kleur. Bij de oudere rupsen is de rugzijde donker roodbruin gekleurd en de buikzijde geelbruin. Volgroeide rupsen zijn een vinger dik en 65 tot 100 mm lang.

Na de ei-ontluiking vreten larven grote brede gangen zonder vast patroon in het hout. De opvallende ovale openingen in de stam (tot 2 cm hoog en 1 cm breed) en het naar buiten gewerkte fijn boormeel vermengd met uitwerpselen rond de boorgangen, wijzen op hun aanwezigheid. De gaten bevinden zich meestal onderaan de stam, in de stamvoet, vlak onder de grond of aan de oppervlakkige wortels, maar kunnen ook hoger in de boom voorkomen. De ontwikkeling van de larven duurt drie tot vier jaar, al die tijd blijven ze onder de schors en in het hout van de waardplant.

Volgroeide rupsen verpoppen van mei tot half juni nabij een boorgat onder de schors of in de grond. De vlinders vliegen in juni en juli. Een geïnfecteerde boom zal ook door volgende generaties van de wilgenhoutvlinder aangetast worden en vormt op die manier een besmettingsbron voor de andere bomen in de omgeving. 

Gestippelde houtvlinder of Zeuzera pyrina geeft een gelijkaardig schadebeeld, maar op een andere waardplantenreeks en later in het seizoen.

Pop en adult wilgenhoutvlinder.		Schadebeeld van wilgenhoutvlinder op Populus.

Meer foto's en info vind je in de 'Ziekten en Plagen' app. 

Beheersmaatregelen

De volwassen mannetjes kunnen met feromoonvallen gemonitord worden. Hang, bij een vermoeden van aantasting, nu feromoonvallen op en controleer wekelijks de vallen en noteer de vangsten om een indicatie te hebben van aanwezigheid van deze wilgenhoutvlinder.

Het is belangrijk om mechanische schorsbeschadigingen aan de stam of stamvoet te voorkomen door niet te strak langs de stam te maaien. Schorsbeschadigingen kunnen eventueel preventief afgedekt worden om het binnendringen van de houtrupsen te vermijden.

Matig aangetaste bomen moeten jaarlijks gecontroleerd worden, zwaar aangetaste bomen op risicovolle plaatsen moeten voor half mei worden verwijderd om te voorkomen dat vlinders ontluiken en er na paring opnieuw eileg kan plaatsvinden. De stam en de wortels van de aangetaste bomen worden best verwijderd en vernietigd om de verdere ontwikkeling van de rupsen te stoppen.

Bestrijdingsadvies

Het bestrijden van rupsen heeft nu geen zin. Doordat de larven verborgen leven in de boorgangen is beheersing met chemische of biologische middelen zeer moeilijk.