Er bestaat een eenvoudige manier om na te gaan of er cystenaaltjes in uw perceel aanwezig zijn.
Door aan de stortbak restaarde te verzamelen afkomstig van een perceel (met eenzelfde ras) kan er snel een goed grondmonster verzameld worden dat zeer representatief is voor dat perceel. Viaverda en Inagro kunnen komende winter een 15-stal stalen gratis laten analyseren op de aanwezigheid van cystenaaltjes. Bij interesse, contacteer ons!

Einde Bintje-tijdperk door aardappelcystenaaltjes

GLOBEVO (FOD-project) – Tijdens de winter van 2023-2024 namen Inagro en Viaverda in Vlaanderen al heel wat bodemstalen op percelen waar 10-15 jaar geleden een (zware) aantasting met aardappelcystenaaltjes werd vastgesteld. De soort Globodera rostochiensis kwam toen veruit het meest voor als gevolg van de teelt op grote schaal van het vatbare ras Bintje. Een vatbaar ras in een korte teeltrotatie zorgt voor steeds grotere aantallen cysten in onze bodems met valplekken en opbrengstdalingen tot gevolg. Door opnieuw te bemonsteren werd nagegaan hoe deze besmettingen zich verder ontwikkeld hebben.

Overschakelen op resistente rassen

Als reactie op het toenemende probleem met G. rostochiensis maakten veel telers destijds de overstap van Bintje naar Fontane. Fontane is resistent tegen deze soort. Het aaltje prikt de wortels weliswaar aan, maar vindt bij Fontane niet de nodige voedingsstoffen om zich te vermenigvuldigen, waardoor ze afsterven. Een natuurlijke vorm van bestrijding dus. Bovendien bleek het ras ook voor de industrie een interessant ras te zijn. Ondertussen neemt Fontane naar schatting 60% van het Belgische areaal bewaaraardappelen in.

Fontane is echter alleen maar resistent tegen G. rostochiensis. Er is ook nog die andere soort, G. pallida. Daar is Fontane vatbaar voor. Op heel wat percelen werden ondertussen al 3 of 4 keer Fontane geteeld (teeltrotatie ¼). De vrees leeft dat we stilaan meer besmettingen met G. pallida zullen krijgen. Als er op één of andere manier een cyste van deze soort in een perceel terecht gekomen is (bv. via aanhangende grond van machines), dan kan deze pallida-cyste zich verder ontwikkelen tijdens de teelt van Fontane. 
Dit is een gevaarlijke situatie omdat er weinig consumptierassen resistent zijn tegen G. pallida en deze resistentie bovendien slechts gedeeltelijk is. 

Resultaten van de nieuwe screening: 65 oude ‘probleempercelen’ opnieuw bemonsterd in 2023-2024

Conlusies:

• Heel wat van de oude besmettingen van G. rostochiensis (68%) lijken zeer goed opgekuist dankzij de inzet van resistente rassen. 
• Een ruime rotatie aanhouden is gunstig om een besmetting met G. rostochiensis volledig kwijt te raken en geen verschuiving naar G. Pallida te creëren. 
• Op verschillende percelen is er na een oude G. rostochiensis besmetting nu wel al een toename te vinden van G. pallida na ± 3 keer een vatbaar ras geteeld te hebben (bv. Fontane). Zo werd op één perceel in 2008 een zware besmetting met G. rostochiensis vastgesteld. In de daarop volgende jaren werd elke drie jaar Fontane geteeld. 16 jaar en 5 aardappelteelten later (voorjaar 2024) worden nog weinig cysten van G. rostochiensis gevonden, maar wel duidelijk meer G. Pallida. 
• Deze verschuiving naar G. Pallida is zeker nog niet op alle percelen gestart.

We moeten ons er dus van bewust zijn dat door het telen van rassen met enkel een resistentie tegen G. rostochiensis we een nieuw probleem creëren onder de vorm van G. pallida! Een uitgebreide lijst met resistente rassen is alvast terug te vinden op Nematoden.be

Klik hier voor een instructiefilmpje rond staalname van restaarde aan de stortbak.

Dit onderzoeksproject wordt gefinancierd door de federale overheid (FOD Volksgezondheid) en wordt in nauwe samenwerking uitgevoerd door Inagro, ILVO, Viaverda en Carah.