De voorbije seizoenen lagen verschillende proeven aan om te onderzoeken hoe bemesting de teelt van bataat eventueel beïnvloedt. De focus lag daarbij op kalium en stikstof. Wat zijn de resultaten?
Verschillende stikstof- en kaliumtrappen werden zowel in 2023 als in 2024 meegenomen en aangevuld met variaties in bemestingsstrategie. De standaardobjecten in de stikstofproeven bestonden uit breedwerpig toegepaste startbemestingen met KAS van 0, 40, 80, 120 en in 2023 ook 160 eenheden stikstof. De meststoffen werden toegepast voor het trekken van de ruggen.
In aanvullende objecten werd in 2023 KAS eens volledig vervangen door de traagwerkende korrelmeststof Ureum 46 en werd in 2024 de startbemesting aangevuld met bladbemestingen met Ureum 24. Die bijbemesting gebeurde 40 dagen na plant. De kaliumtrappen bestonden uit 0, 75, 150 en in 2023 ook 225 eenheden K2O. Binnen deze trappen werden bijkomende objecten meegenomen waarin aanvullend Epso Microtop in 2 verschillende dosissen (20 kg/ha en 40 kg/ha) werd toegepast.
De proefresultaten bevestigen: bataat heeft weinig nutriënten nodig. De knollen nemen hogere stikstofgiften in mindere mate op dan het loof en toenemende stikstofbemesting vertaalt zich slechts in beperkte mate in hogere opbrengsten. Variaties in kaliumgiften geven geen aanleiding tot verschillen in opbrengst. Hoewel bataat relatief veel kalium opneemt, heeft de kaliumbemesting bij start geen effect op die opname.
Stikstof: overbemesting heeft geen zin
Over het algemeen staat het gewas tijdens de teelt er bij hogere stikstofgift gevoelig beter bij. De stikstofopname van zowel de knollen als het loof stijgen met een toenemende stikstofdosis. We zien wel dat de waargenomen stijging in opname bij toediening van bijkomende eenheden stikstof groter is voor het loof dan voor de knollen.
Daarnaast zien we ook dat de toename in opname zich in het loof langer doorzet dan in de knollen. Voor de knollen is de opname bij startgift van 80 eenheden N gelijkaardig aan die bij gift van 120 eenheden, terwijl er voor het loof bij diezelfde bemesting wel nog een duidelijke toename in opname is. Omdat extra bemesting vanaf een bepaald niveau vooral het loof en niet de knollen ten goede komt, heeft ruim bemesten weinig zin.
Een hogere opname vertaalt zich tot een zeker niveau in hogere opbrengsten, maar uit de proeven blijkt dat die meeropbrengst beperkt is en de verschillen in sortering minimaal. Er werden geen significante verschillen gevonden.
Bij hogere stikstofbemestingen komt daarnaast ook een hoger risico op nitraatresidu kijken. Het voorbije seizoen zat het nitraatresidu voor alle objecten onder de nitraatresidudrempelwaarde van 85 kg NO3-N/ha. In 2023 bleven enkel het onbemeste object en het object dat 40 eenheden kreeg onder die drempelwaarde.
Kalium: het kan met minder
Volgens de adviezen is een startbemesting van 150 à 200 eenheden K2O aangeraden, maar op basis van de proeven blijkt dit weinig meerwaarde te hebben voor opbrengst en sortering. Hoewel bataat een grote hoeveelheid kalium opneemt (357 kg K/ha in 2023 en 245 kg K/ha in 2024), blijkt de grootte van de startgift hier geen effect op te hebben. Op percelen waar voldoende kalium in de bodem aanwezig is, kan het dus met een lagere kaliumbemesting.
Alternatieve strategieën
In de proeven werden ook verschillende alternatieve bemestingsstrategieën meegenomen. Het ging om de toepassing met Epso Microtop in de kaliumbemestingsproef, het gebruik van Ureum in plaats van KAS bij startbemesting en de bijbemestingen door middel van bladbespuiting met Ureum in de stikstoftrappen van de gecombineerde stikstof- en kaliumbemestingsproef. Geen van deze strategieën bleek een significante meerwaarde te bieden qua opbrengst of gewichtsortering.
Meer info
Laure Braeckman
Dit artikel kadert in het project 'Maxbat: Maximaliseren van de productuniformiteit en -kwaliteit in de teelt en bewaring van bataat'.