Ben je op zoek naar een oogstmachine voor je yaconteelt? We helpen je graag. Speciaal voor (toekomstige) yacontelers zijn er duidelijke en overzichtelijke infofiches ontwikkeld. In deze fiches worden vier oogstmachines naast elkaar gelegd: de aardappelrooier van AVR, de bataatrooier (een aangepaste Nobels bollenrooier), de beddenrooier met zeefketting van Verhoest en de Schudlichter van Traktat. Per machine ontdek je de belangrijkste kenmerken, én krijg je een helder overzicht van de voor- en nadelen. Zo kan je goed inschatten welke oogstmechanisatie het best aansluit bij jouw yaconteelt en bedrijfsvoering.
De infofiches met oogstmachines voor yacon kan je als pdf onderaan deze webpagina terugvinden. Neem even de tijd om ze door te nemen en maak een weloverwogen keuze voor een efficiënte oogst.
Ook werd onderzocht wanneer yacon het best geoogst en bewaard wordt. Yacon moet vóór de vorst en bij voorkeur in droge omstandigheden worden geoogst, omdat de knollen heel gevoelig zijn. Droge knollen zijn noodzakelijk voor een goede bewaring.
Voor de eerste vorst oogsten
Yacon is sterk vorstgevoelig en wordt daarom best vóór de eerste vorst geoogst. Bij vorst verkleurt het loof onmiddellijk zwart en kunnen de knollen vorstschade oplopen, wat absoluut vermeden moet worden. We oogstten yacon begin november. Bij Viaverda wordt het loof eerst verwijderd met een loofklapper met schijven (Baselier) en zijafvoer. Deze zijn goed voor het klapwerk. Extra schijven versnijden het loof bijkomend.
Binnen het VLAIO-LA-project Crop Explore for Farmers werden tijdens de voorbije teeltseizoenen vier oogstmachines ingezet voor de yaconteelt. Hun kenmerken, inclusief voor- en nadelen, werden gebundeld in fiches (zie onderaan).
Droge knollen voor goede bewaring
Yaconknollen bestaan voor 80–90% uit water. Door hun tere schil zijn ze erg gevoelig voor beschadigingen tijdens de oogst, vooral bij nat weer. Probeer te oogsten bij droge omstandigheden. In nat weer staan de knollen meer onder spanning, waardoor breuken en scheuren sneller optreden. Deze gevoeligheid verschilt per ras: gele rassen zijn doorgaans breukgevoeliger. Zorg er daarnaast voor dat de knollen droog worden opgeslagen, wat essentieel is voor een goede bewaring.
Op kleine schaal kan een beddenlichter of aardappelrooiertje worden gebruikt om de clusters knollen uit de grond te lichten. De eet- en broedknollen worden vervolgens manueel gescheiden op het veld. Bij de oogst met een beddenlichter hebben wij de beste resultaten. Dat komt door het kleine aantal trillingen.
Rechtstreeks oogsten in paloxkisten
Voor grotere oppervlaktes kan er rechtstreeks in paloxkisten worden geoogst. Rij altijd met de laagst mogelijke schudintensiteit om kans op beschadigingen en breuken van knollen te verlagen. Hoe groter de rooier, hoe vlugger de oogst natuurlijk. De kans op breuken of andere beschadigingen, die nefast zijn voor een lange bewaring, is echter dan ook groter. Deze knollen zouden direct verwerkt moeten kunnen worden.
Meer info
Helena Arents
Dit artikel kadert in het project 'CropExplore For Farmers: Exploratie van duurzame gewassen voor toepassingen in de Vlaamse circulaire bio-economie’.
