Voor de laatste keer binnen het 'EDUPAK: Educatief pakket klimaatneutraal boeren'-project krijgen leerlingen van naburige land- en tuinbouwscholen de praktijk te zien van Viaverda, te Kruisem. Leerlingen van de derde graad van twee scholen, de Tectura Tuinbouwschool van Melle en het Bernardustechnicum, domein Land- en Tuinbouw, van Oudenaarde hadden eerder dit schoolsemester theorielessen over duurzaam waterbeheer en geïntrigeerde beheersing van ziekten en plagen (IPM).

De rondleiding op Viaverda was een reis door onze proefvelden. Leerlingen leerden de kansen die we nemen in duurzaam waterbeheer op ons bedrijf. Ze leerden ook over hoe en welk onderzoek we erin plegen. Tevens werden de IPM praktijken van Viaverda getoond.

Rondleiding waterbeheer

Elise Vandewoestijne verzorgde de rondleiding over het waterbeheer voor de leerlingen van Bernardustechnicum en Anne Waverijn gaf de Tectura Melle leerlingen en leerkrachten uitleg over het waterbeheer op Viaverda (Kruisem). Onderwerpen als alternatieve waterbronnen, opslag van hemelwater, diepdrainage en hoe we peilgestuurde drainage infrastructuur willen inzetten voor subirrigatie, en waterzuivering kwamen aanbod.

Anne legde de fertigatie proef uit, die aangelegd is in kader van onderzoek naar duurzame irrigatie- en fertigatiestrategie in ui en aardappelen. Er zullen vloeibare en oplosbare meststoffen en doseersystemen worden uitgetest, waarbij in de tijd gedifferentieerde bemesting en watergiften plaatsvinden. De nutriëntentoestand in bodem en gewas wordt ook gemonitord.

Eén van de vragen die we op Viaverda willen beantwoorden is of het haalbaar is om peilgestuurde drainage (PGD) infrastructuur in te zetten voor subirrigatie. Subirrigatie combineren met PGD heeft als belangrijkste voordeel dat extra water gebufferd kan worden in landbouwbodems, voornamelijk op tijdstippen dat de bodem niet verzadigd is met water. Via bodemvochtstalen wordt het bodemvocht gemeten, om in te schatten wat het effect van subirrigatie is op de opbrengst van de teelten. Dit werd ook aan de leerlingen van de twee scholen verteld.

Foto: Anne lichtte een fertigatie proef toe aan de leerlingen van Tectura.	Foto: Elise legde peilgestuurde drainage uit aan Bernardustechnicum leerlingen.

Leerlingen op zoek naar bladluizen in wortels en koolvlieg bij de bloemkool

De leerlingen en leerkrachten werden daarna ondergedompeld in de wereld van geïntegreerde beheersing ziekten en plagen (IPM) toegelicht door onderzoeker Louis Lippens. Hij lichtte de verschillende luiken van IPM toe: preventie, monitoring en bestrijding.

Het luik preventie werd gedemonstreerd aan de opkweekplaats, waar het binnenkomend plantmateriaal wordt gecontroleerd op de aanwezigheid van plagen of ziekten. En lichtte hij toe, hoe we schildzaad (Lobularia martina) aanplanten in preiproeven om roofwantsen te huisvesten. Deze zijn natuurlijke bestrijders van trips. Vervolgens werd monitoring toegelicht aan de hand van plakvallen verspreid over de proeven te Kruisem. Bestrijding van onkruid werd ook aangehaald, Louis legde uit hoe er een proef rond Ecorobotix lopende is. Ook onderzoek in kader van gewasbescherming en IPM werd toegelicht bij de automatische proefveldspuit van Viaverda, met een bijhorend bezoek aan het fytolokaal.

De leerlingen konden ook hands-on monitoring van een plaag uitvoeren. Enerzijds konden ze op zoek gaan naar bladluizen in een wortelproef. Hun licht groene kleur maakte dit een uitdaging. De luizen verschuilen zich ook nog eens graag op de stengels en op de onderkant van de blaadjes. Daar konden ze zowel de gevleugelde als ongevleugelde zevenbladluis vinden en vangen. Anderzijds mochten ze eilegvallen bij bloemkoolplanten bekijken om de aanwezigheid van koolvliegeitjes te monitoren. De kleine witte eitjes worden door de koolvlieg aan de voet van de bloemkolen gelegd. Naast koolvlieg, was er ook redelijk wat schade te zien van aardvlooien.

Als afsluiting van de middag konden ze hun gevangen bladluizen onder de microscoop bekijken. Ook trips, roofwantsen en andere nuttige insecten - zoals larven van lieveheersbeestjes en zweefvliegen - konden ze eens van dichtbij bekijken.

Foto: De leerlingen van Tectura zoeken koolvlieg eieren in de legvallen bij bloemkool.	Foto: De Bernardustechnicum leerlingen konden onder de microscoop plagen en nuttige insecten bekijken.

Deze praktijksessies gaven leerlingen een kijkje in de werking van de tuinbouwsector. Ze werden uitgedaagd om na te denken over hun rol in het toekomstig duurzaam, milieubewust en klimaatneutraal boeren. Want zoals het gezegde luidt: 'Jong geleerd is oud gedaan'. We hopen dat de leerlingen geïnspireerd zijn geraakt en kijken uit naar meer kansen om jongeren te betrekken bij de boeiende wereld van de land- en tuinbouw.

Meer info

Helena Arents

Dit onderzoek kadert in het plattelandsproject 'EDUPAK: Educatief pakket klimaatneutraal boeren',