Sensibiliseringscampagne rond bemesting en waterkwaliteit
MAP-man vraagt aandacht voor het tijdstip waarop je mest toedient. Weet dat niet alleen de wettelijke bepalingen van belang zijn. Vooral het tijdstip waarop het gewas de mest begint op te nemen speelt een rol voor een goede waterkwaliteit.
Bemestingstijdstip niet voor elke landbouwer gelijk
Het tijdstip waarop je mest mag toedienen, hangt af van de status van je bedrijf. Zo is er een onderscheid tussen focusbedrijven en niet-focusbedrijven. Je kan de status van jouw bedrijf raadplegen op www.mestbankloket.be.
Type meststof, teelt en bodemtype spelen een rol
Wanneer je mest mag uitrijden hangt af van heel wat factoren:
- Het type meststof bepaalt in welke periode mest mag toegediend worden.
- De meststoffen worden in de mestwetgeving ingedeeld in 3 types:
- Type 1: Stalmest, champost en traagwerkende meststoffen (met een certificaat of attest).
- Type 2: Alle andere meststoffen, waaronder mengmest en gier m.a.w. alle meststoffen die niet tot type 1 of 3 behoren.
- Type 3: Kunstmest, spuistroom en effluent.
Ook is er een verschil tussen akkers en grasland. Bij akkers gelden een aantal beperkingen bij het begin van het bemestingsseizoen en na de oogst van de hoofdteelt. Hou daar nu al rekening mee als je een bemestingsplan opstelt.
Tot slot heeft een perceel op zware kleigrond ruime mogelijkheden voor het tijdstip van bemesting. Een perceel met derogatie is dan weer gebonden aan een striktere uitrijregeling.
Wegwijs in de wettelijke uitrijregeling
Op de website van de VLM (Startpagina Mestbank > Bemesting > Aanwenden van mest > Uitrijregeling > Uitrijregeling) vind je een schematisch overzicht van de uitrijregeling per type meststof, net als een overzicht per type (focus)bedrijf.
Omdat de uitrijregeling complex is, lanceert de Mestbank deze maand nog een handige online uitrijtool. Met dit hulpmiddel krijg je na het beantwoorden van een paar vragen een gepersonaliseerde uitrijkalender te zien. Hou de website van de VLM dus in de gaten!
De wet is één ding, MAP-man gaat verder…
De mest toedienen in de wettelijk toegelaten periode is één ding. Daarnaast is het belangrijk dat je de vrijstelling van de voedingsstoffen uit de mest afstemt op de opname van de gewassen. Dat kan door een goed tijdstip te kiezen om de mest toe te dienen. Zo worden de nutriënten maximaal benut en kan de waterkwaliteit verder verbeteren.
Vloeibare mest bevat relatief veel snel beschikbare stikstof ten opzichte van de totale stikstof in de mest. Kies daarom voor mestinjectie of werk de mest snel onder. Het is ook belangrijk om vloeibare mest vlak voor het zaaien of planten toe te dienen, behalve bij zoutgevoelige gewassen. Bij wintergraan en grasland daarentegen is het perceel in het voorjaar al begroeid en kan het gewas de stikstof ook snel opnemen.
Bij vaste mest komt de stikstof trager vrij. Dat soort mest kan je dan ook al eerder toedienen.
Bodemanalyses plannen
Een bodemanalyse levert heel wat informatie op, maar de informatie is vooral nuttig als je de bodemanalyse(s) plant. Hou rekening met het gewas (zaai- en planttijdstip), het tijdstip dat dierlijke mest toegediend wordt en het doel van de bodemanalyse (kunstmest precies doseren of de algemene bodemvruchtbaarheid kennen).
Raadpleeg tijdig jouw staalnemer of neem contact op met een erkend labo.
Mest onderwerken
Mest bevat in meerdere of mindere mate stikstof die onmiddellijk beschikbaar is. Micro-organismen zetten die na toediening op een perceel zeer snel om tot ammoniak. Dat proces start eigenlijk onmiddellijk. Ammoniak is gasvormig en waait dan ook weg met de wind als de mest niet (snel) wordt ondergewerkt. Hoe langer gewacht wordt om de mest onder te werken, hoe meer stikstof verloren gaat onder de vorm van ammoniak en hoe meer kunstmest aangekocht moet worden ter compensatie.
Waterlopen
Respecteer de bemestingsvrije stroken die de wetgever oplegt langs waterlopen: zie VLM >Mestbank > Bemesting > Aanwenden van mest > Afstandsregels tot waterlopen. Een landbouwer kan de zones zelf raadplegen op de fotoplannen van de verzamelaanvraag op het e-loket van het Departement Landbouw en Visserij. Iedereen kan dat trouwens ook bekijken via de Vlaamse Hydrografische Atlas op www.geopunt.be.
Veilig mixen
Om homogeen te kunnen bemesten, is het mixen van vloeibare mest noodzakelijk. Doe dat op een veilige manier. Bekijk hierover een video op http://lv.vlaanderen.be/nl/voorlichting-info/videozone of raadpleeg de folder op www.varkensloket.be en www.ilvo-preventagri.be. Mix je de mest niet, neem dan meer bodemanalyses na de toediening van de mest, met inachtneming van een voldoende lange wachttermijn.
Auteur: Koen Cochez, e.a. (VLM)
Meer info